JE BEVRIJDEN VAN DE DRUKPERS jongeren en hun eigen Goedkoop Zaaltje Huren Zwolle in Nederland: met een bibliografisch aanhangsel over de tijdschriften van Provo, Kabouter, de culturele underground- en kraakbeweging, vrije stadskranten en punkfanzines. Tjebbe van Tijen Deze studie verscheen eerder in verkorte vorm en zonder de bijlagen in het Tijdschrift Jeugd en Samenleving 21e jrg. Dit is een herziene en bibliografisch bijgewerkte versie. Het merendeel van de genoemde tijdschriften bevindt zich in de collecties van de Universiteits Bibliotheek Amsterdam UBA en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis IISG. In veel gevallen zijn nog niet alle verschenen tijdschriftnummers aanwezig. Aanvullingen zijn dan ook van harte welkom. Inhoud Inleiding p. Ruim honderd tijdschriften heb ik laten aanrukken uit de Amsterdamse magazijnen van de Universiteits Bibliotheek, het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en het Persmuseum. Het was als de terugkeer van een verstrooid volk uit de diaspora, al die stapels mappen die zich tot een glooiend landschap aaneenvoegden. Daarover was vaak bitter weinig in de bladen zelf te vinden, reden om met aantal direct betrokkenen te gaan praten. Door deze gesprekken werd mijn blik op kenmerkende onderdelen van het gebied gericht en kon ik kiezen uit het dichte bladerdak van mogelijke citaten. Alhoewel het hierbij om in vele tienduizenden tot honderdduizenden exemplaren vermenigvuldigde tijdschriften gaat, is maar heel weinig hiervan in openbare collecties aanwezig. Het curieuze en uitzonderlijke heeft sporen nagelaten, terwijl de produkten van alle dag verdampt zijn. De meest obscure kleine blaadjes zijn bewaard gebleven, terwijl jaargangen pulpbladen als 'oud papier' werden vermalen. De achtergrond blijft dus fragmentarisch. Omdat het onmogelijk is in het bestek van dit artikel veelvoud en omvang tot haar recht te laten komen, heb ik dikwijls aantallen geteld en geprobeerd met die cijfers toch een indruk te geven. Media als pamfletten, tijdschriften, affiches, demonstratieborden, spandoeken, de gekalkte leuzen op de muur, spuitbusgraffiti, stickers en buttons behoren er toe; grammofoonplaten, cassettebandjes, radio, televisie en video even goed. Een zo uitgebreid gebied dat ik me in dit artikel beperk tot tijdschriftencultuur met hier en daar een uitstapje naar affiches, pamfletten en cassettebandjes. Gereedschappen genoeg: Loodzetsel, stencils, offsetplaten en zeefdrukramen. Tikmachines, verwisselbare bolletjes, inktlinten, wrijfletters en pritstiften. Boekdruk, rotaprint, offset, zeefdruk, stencilmachine, fotokopieerapparaat, computer en laserprinter. Met de drukinkt nog onder de nagels, met een schuier het stof van een archiefmap vegend kunnen we nu eindelijk beginnen te lezen. HERSTEL VAN OUDE WAARDEN 'Jullie hebt in de wereld nog niet veel moois beleefd. Ik weet dat er velen onder jullie zijn die denken "dat het altijd een bende is geweest, en dat het wel altijd een bende blijven zal". Als Goedkoop Zaaltje Huren Zwolle dat denkt, pas dan op! Want dan pleeg je toch eigenlijk verraad aan je vaderland en aan jezelf. Want je kan dat wel zeggen, Goedkoop Zaaltje Huren Zwolle in je hart heb je toch iets als een ideaal. Het is september als het eerste nummer van dit Tijdschrift voor de Nederlandse jongeren verschijnt. Schermerhorn spreekt de hoop uit dat 'dit tijdschrift jullie hierbij mag voorlichten en bezielen'. Een greep uit de de onderwerpen. Met vliegenier Viruly in de redactie vullen de pagina's zich gemakkelijk met vliegtuigen en brave reisverslagen, aangevuld door verhalen waarin de nog verse oorlog dikwijls onderwerp is. Simon Carmiggelt, Joop den Uyl, Hella Haasse, Simon Gerard van het Reve, Wim Kan, Simon Vestdijk en Leo Vroman behoren tot degenen die in dit blad proberen de jeugd van die tijd te 'bezielen'. Het gaat om een omstreden artikel van P. Hierin wordt het slag meisjes bekritiseerd 'dat met de Canadese vrienden gaat "jeepen" en dansen en chocolade etend, kauwgummi kauwend en cigaretten rokend langs 's heren wegen flaneert'. Met lede ogen ziet hij de invloed van de de moderne techniek 'bioscoop en radio' en de 'zucht naar genot, die zich uitte in een verhoogd gebruik van alcohol en nicotine en een verdwijning van sexuele remmingen'. Hij zegt dit te schrijven 'vanuit de goede tradities van meer dan 25 jaar blauwe jeugdbeweging'. Voor hem is de mensheid 'volkomen slaaf geworden' van 'een steeds geraffineerder stelsel, mogelijk gemaakt door de techniek'. Er is sprake van de 'sterk geschonden gemeenschapszin' die 'door allerlei vormen van gemeenschapsleven' weer aangekweekt moet worden. Jongerenorganisaties als Arbeiders Jeugd Centrale AJCVrije Jeugd Beweging VJB en Instituut voor Arbeidersontwikkeling IvAO behoren tot de oprichters van deze Raad. Vooral de niet georganiseerde 'massajeugd', die in het toenmalig vakjargon aangeduid wordt met 'niet-gegrepen jeugd', is doelwit van de Moderne Jeugd Raad. Zij moet 'weer aan een overtuiging' gebonden en 'voor een ideaal' gewonnen worden. Oplage cijfers ontbreken dan nog en van genoemde bladen zijn er maar weinig die een duidelijk spoor in een openbaar toegankelijk archief of bibliotheek hebben achtergelaten.
Dat was toch wat anders, dat waren slotfases de welvaartsfases, terwijl voor mij die armoedsfases veel interessanter zijn. We begonnen met Christiaan Kandstadt hier krantjes te maken. LEUKER, SPONTANER EN MOOIER In december geeft Ontbijt op Bed een op een reusachtig formaat gezeefdrukt manifest uit dat naast kritiek op de oude orde bruist van een positieve dadendrang: 'De oude omgeving is op, uitgeraasd, werkeloos, uitgeput. Marinus: Dat tijdschrift Oscar was een soort concurrent. Zo tekent Marijke Koger op haar atelier in Londen een zoet paradijselijk tafereel 'in vele kleuren, een beetje jugendstil' dat op de voorplaat voor het maart nummer van Tiq terechtkomt. Het blaadje is vaak de organisatorische band die de over de stad verspreide krakers onderling bindt.
Was ist Social Deal
Je ziet dan juist in die tijd ook bij Hitweek vormgeving. Cactus-mesttabletten met sporenelementen vermengd. Zij pakten het spel aan. De opzet was ook het zo goedkoop mogelijk te houden om het een populaire spreiding te kunnen geven. goedkoop-naz-kawan-eo-npo2 T+ Zwolle, de winnaars van de reguliere reeks. Ik heb er ± 20 stuks al 15 jaar in gebruik en ze bevallen mij uitstekend, terwijl de kosten per stuk niet meer dan ongeveer goedkoop zaaipannen te maken. ETISSO Cactus-mesttabletten staan onder. De bloeibevorderende voedingsoplossing in het gietwater.Toch kan het blad een zekere positieve verheffingsgedachte niet ontzegd worden. Daar kochten zij fanzines en platen. In Amsterdam lieten wij het bij een bedrijf in de Spuistraat doen. Nu eenmaal door het gebruik van geestverruimende middelen en contact met het spirituele 'een groot aantal jongeren een blik op de Kosmos in zichzelf geworpen' heeft kan deze weg, volgens Lemuria , alleen maar vervolgd worden door 'pogingen te doen aan zichzelf te werken. Het blad Muziek Parade verdwijnt zelfs in nadat in tien jaar tijd de oplage van Daar is de markt groter en kunnen de oplagen hoger zijn. Tj: Wat was de oplaag met fotokopie? Ik moet elk moment kunnen switchen. Het beziet media en communicatie alleen in de zin van consumenten die passief een boodschap, welke dan ook, in ontvangst nemen. Waarbij hij de gebruikelijke vergissing met betrekking tot de titel van het blad maakt. Dat betekende eigenlijk dat daar clandestien de Andere Krant werd gedrukt, dat het ons niks kostte. De stokoude auto's en de gloednieuwe scooters. Mijn message was, kijk straks valt die bom, tot die tijd doe wat je doen wil, hebben we in ieder geval onze eigen graftekst geschreven. Die verkochten we dan weer via die verkooppunten. Dit soort grappen [pagina met collage met tekst en gokkasten] dat deed de Duitse Twen nooit, dat werd me in het begin ook niet in dank afgenomen. Het literaire jongerenblad Soma stopt bij gebrek aan goede kopij en waar leven in de brouwerij is, zoals bij de muurkrant in Utrecht, worden de persen inbeslaggenomen. Tj: Maar duizend was heel veel voor die tijd JE BEVRIJDEN VAN DE DRUKPERS 'Xerography - allemans hersendief - kondigt de tijd van het instant uitgeven aan. Dit is een herziene en bibliografisch bijgewerkte versie. Nu heeft die vorm ook weer een aantal uitgangspunten die wat dat betreft betrekkelijk kleine bruggetjes betekenden naar die Zwitserse aanpak. Nieuwe technieken scheppen weliswaar nieuwe mogelijkheden en bepalen heel sterk de inhoud van wat overgebracht wordt, maar ergens moet er iemand zijn die ook wat te vertellen heeft. Hij voorspelt dat deze 'massajeugd' door een niet in toom te houden 'dadendrang' in opstand zal komen en niet zal rusten voor de 'superstructuur' van de 'utilitaristische maatschappij' vernietigd is. Benieuwd naar alle mogelijkheden? Ook kunst en kultuur is van iedereen. Popfoto gaat er verschrikkelijk tegen aan in dit nieuwe jaar.
